Een grote cirkel is ook circulair

Minister Carola Schouten van Landbouw heeft haar visie over de landbouw ingericht onder de noemer ‘Waardevol & Verbonden’. De visie biedt perspectief voor de dierlijke ketens en zeker ook voor onze vleesindustrie. De minister erkent dat onze landbouw met zijn vooruitstrevende productiemethoden en toonaangevende producten ronduit belangrijk is voor Nederland. Dat is een welkome blijk van waardering. En tot groot genoegen van agrarisch Nederland heeft onze Koning dit in de Troonrede herhaald.

De visie van Schouten biedt uitdagingen. Die kunnen en zullen we als keten oppakken. We zullen cirkels meer en meer sluiten. Cirkels die soms lokaal of regionaal zijn waar dat kan, maar mondiaal als dat moet. Het is die bredere kijk, die ik in het document waardeer. Onze internationale afzetmarkt is cruciaal om vlees(producten) – ook bijproducten - tot waarde te brengen en genoeg rendement te creëren. En dat is weer de noodzakelijke basis om investeringen te kunnen doen in verdere verduurzaming van de hele productie en toonaangevend te blijven.

Net terug van een handelsreis naar China besef je weer hoe de Chinezen vol bewondering kijken naar hoe wij, vanuit duurzame productiesystemen, onze topproducten leveren. En hoe wij garanties geven voor de kwaliteit, veiligheid en in toenemende mate de duurzaamheid, of circulariteit, zo u wilt.

Waar de minister circulariteit met recht en reden agendeert, maak ik het punt, dat dan ook ‘open minded’ dient te worden gekeken naar de impact van wet- en regelgeving. Hoe kijken we tegen recalls van producten om louter administratieve redenen, terwijl met het product verder misschien niet veel mis is? Hoe gaan we om met houdbaarheidsdata, die de grootste bron zijn van huishoudelijke voedselverspilling? Kijken we wel rationeel genoeg naar het optimaal benutten van reststromen uit de voedingsmiddelenindustrie? Is bij de vleeskeuring het afkeuren van dieren of karkassen op grond van jarenoude risicoanalyses (nog) in balans met het verlies aan hoogwaardig eiwit?

En dan is er de impact van het dierziektebeleid. In Belgisch Luxemburg is half september onder wilde zwijnen Afrikaanse Varkenspest (AVP) geconstateerd. Tal van Aziatische landen hebben hun markten voor België gesloten. Dat sluit aan op afspraken in OIE verband. Dat mag dan zo zijn. Ik teken aan dat de situatie zich kan aandienen, dat hoogwaardig dierlijk eiwit mogelijk op forse schaal moet worden vernietigd. Los van veterinaire argumenten, los van welzijnsaspecten; dat is in het kader van duurzaamheid of circulariteit straks echt niet meer uit te leggen. Laten wij er in Nederland in elk geval alles aan doen om de ziekte buiten de deur te houden. Maar laten we ook mondiaal accepteren dat we kunnen regionaliseren en dat we onderscheid maken tussen dierziekten bij gehouden en onder wilde dieren.

Kortom: zoals een oud collega aan het begin van mijn loopbaan ooit zei: ‘Afkeuren kan iedereen, maar verantwoord goedkeuren vereist kennis en moed’. Is die cirkel ook weer rond...

Jos Goebbels, voorzitter COV en VNV